از پیام آمریکاییها برای ایران تا رقابت نفسگیر در ترکیه
تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۵۲۶۹۷
مهمترین عناوین روزنامههای امروز _دوشنبه، بیستوپنجم اردیبهشتماه ۱۴۰۲_ را در ادامه میخوانید.
به گزارش خبرنگار ایمنا، مطبوعات و رسانههای آزاد و شفاف در هر جامعهای از ارکان توسعه و دموکراسی به شمار میآید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «استانداران حسابکشی کنند» نوشت: در هفتمین جلسه شورای عالی مسکن که روز گذشته به ریاست رئیس جمهور برگزار شد، گزارشی از اقدامات انجام شده در خصوص ساماندهی بازار اجارهبها، ساماندهی و نظارت بر مشاورین املاک، آخرین وضعیت اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی و همچنین عملکرد بانکها در ارائه تسهیلات ساخت مسکن ارائه شد.
آیتالله رئیسی در این جلسه ضمن گلایهمندی از کندی اجرای طرح ساماندهی بنگاههای مشاورین املاک بر ضرورت تسریع در اجرای این طرح و برخورد با بنگاههای متخلف یا فاقد مجوز و همچنین اصلاح قانون ارائه مجوز به بنگاههای مشاورین املاک تأکید کرد.
رئیس جمهور در ادامه همچنین بر پیگیری اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی براساس آئیننامه ابلاغ شده به دستگاههای اجرایی به ویژه در استانها و از سوی استانداران تأکید کرد و گفت: برای تسریع در اجرای این قانون تبادل اطلاعات بین دستگاههای مختلف مؤثر خواهد بود و از سوی دیگر در روند اجرا، هر بخشی از این قانون دارای نقص یا اشکال بود بلافاصله باید به قانونگذار اطلاع داده شود.
وی همچنین با انتقاد از تبعیض در تسهیلاتدهی برخی بانکها تأکید کرد: سازمانها و نهادها موظفند بدون هرگونه اعمال تبعیض میان مردم، امکانات خود را در جهت نفع عمومی به کار بگیرند.
آیتالله رئیسی با تاکید بر برگزاری جلسات منظم شورای مسکن در استانها- حداقل ۲ بار در ماه- استانداران را به حسابکشی از دستگاههای مختلف در انجام وظایف محوله در زمینه ساخت مسکن مکلف کرد.
رئیس جمهور با انتقاد از تأخیر در واگذاری زمین در برخی از استانها بر ضرورت رفع موانع اداری آن تأکید و از وزارت راه و شهرسازی خواست در جلسه بعدی شورای عالی مسکن گزارشی از میزان واگذاری زمین به متقاضیان در استانهای مختلف تهیه و ارائه شود.
آیتالله رئیسی در ادامه با اشاره به اهمیت نقش تعاونیها در اجرای طرح ملی نهضت مسکن، گفت: تعاونیهای کارگری، کارمندی و نیروهای مسلح با استفاده از ظرفیت خود میتوانند بخش قابل توجهی از متقاضیان مسکن را ساماندهی کنند.
در این جلسه که به صورت ویدیوکنفرانسی با حضور استانداران ۳۱ استان کشور برگزار شد، گزارشی از عملکرد ۱۰ استان پیشرو در اجرای طرح نهضت ملی مسکن ارائه شد و رئیس جمهور ضمن قدردانی از مسئولان این استانها، تصریح کرد: عملکرد استانهایی که به هر نحوی در اجرای این طرح با کندی روبهرو بودند نیز حتماً باید به استانداران مربوطه اطلاع داده شود تا نواقص و کاستیهای اجرای آن را برطرف کنند.
بررسی راهکارهای استفاده بهینه از زمینهای وقفی و متعلق به مناطق آزاد در ساخت مسکن، راهکارهای کاهش هزینه ساخت مسکن با استفاده از فناوریهای نو و همچنین بررسی میزان پیشرفت طرح نهضت ملی مسکن در استانها از دیگر تأکیدات رئیس جمهور در این جلسه بود.
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «آمریکاییها همچنان پیام میفرستند» نوشت: حسین امیر عبداللهیان، وزیر امورخارجه در گفتگو با ایرنا ضمن بیان این مطلب، اگرچه به توضیحات بیشتری در خصوص جزئیات این پیامها اشاره نکرده است، اما شواهد نشان میدهد که دولت سیزدهم از ابتدای شکلگیری برخلاف تبلیغات، نه تنها هیچ گاه میز مذاکره را ترک نکرده که همواره بر پیگیری منافع ملی از مسیر گفتگو و مذاکره تأکید کرده است.
نکته اساسی، اما این است که ایران هرگز «مذاکره برای مذاکره» را نمیپذیرد. با این حال همانگونه که در مواضع رسمی مسئولان عنوان شده، طرفهای مذاکره اگر تمایلی برای از سرگیری مذاکرات دارند، میبایست اراده آنها برای حل و فصل مسائل فیمابین در عمل هم به اثبات برسد و حسننیت نشان بدهند، نه اینکه مواضع اعلامی و اعمالی آنها در تناقض با هم قرار بگیرد.
امیر عبداللهیان، در پاسخ به سؤالی درباره روند گفتگوها و همکاریهای ایران و آژانس و بحث نصب مجدد دوربینها گفت: اولاً اتفاق خوبی به وقوع پیوسته و آن این است که ما همیشه از رافائل گروسی انتقاد میکردیم که به جای رفتار سیاسی، تکنیکال و فنی در موضوع آژانس با ایران وارد تعامل شود حتی من در دیدار اخیری که با آقای گروسی داشتم به این موضوع تأکید کردم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: «آیتالله رئیسی خیلی روشن و شفاف عنوان کردند که ما نسبت به اینکه با آژانس همکاری کنیم جدی هستیم. انتظار ما این است که آژانس هم رویکرد سیاسی خود را کنار بگذارد. هر اندازه که آژانس از رویکرد سیاسی فاصله میگیرد و به سمت همکاری فنی میآید مسیر برای توافقات ما بیشتر باز میشود.»
امیر عبداللهیان یادآور شد: واقعاً به دنبال این هستیم که ضمن پایبندیمان به قانون مصوب مجلس شورای اسلامی هر آنچه را که میتوانیم در چارچوب تعامل و همکاری سازنده و متقابل آژانس و ایران بتوانیم در مسیر فنی، ابهامات و اتهامات بیاساس آژانس را از مسیر همکاریهای دو کشور کنار بزنیم و هم اینکه صفحه جدیدی از همکاری میان دو طرف گشوده شود. ما در آستانه نشست آژانس هستیم و خیلی شفاف به آقای گروسی گفتیم که برای ما قابل درک است که اگر برخی طرفهای خارجی مداخله نکنند ایران و آژانس میتوانند همکاری خوب و اطمینانبخشی را رقم بزنند.
روزنامه وطن امروز در صفحه نخست امروز خود با تیتر «رقابت نفسگیر در ترکیه» نوشت: انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه دیروز برگزار شد و نتایج انتخابات به صورت تدریجی اعلام خواهد شد.
در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری کنونی رقابت سختی با کمال قلیچداراوغلو داشت اما به نظر میرسد این نامزد سوم انتخابات یعنی سینان اوغان است که با کسب درصد اندکی از آرا شاید تعیینکننده رئیسجمهور بعدی ترکیه باشد.
طبق آمار سیانان ترک و بر اساس شمارش ۶۴ درصد صندوقهای شمارش شده، اردوغان ۵۱.۴ درصد، قلیچدار اوغلو ۴۲.۷ درصد و اوغان ۵.۳ درصد آرا به دست آوردهاند.
با این حال خبرگزاری خصوصی آنکا (Anka) در گزارشی از پیشتازی اندک قلیچدار اوغلو خبر داد.
حزب جمهوری خلق قلیچدار اوغلو هم گفت نامزدش طبق آمار آنها پیشتاز است و بزودی به آستانه ۵۰ درصد لازم برای جلوگیری از کشیده شدن انتخابات به دور دوم میرسد و شامگاه یکشنبه به عنوان رئیسجمهور اعلام خواهد شد.
مردم ترکیه دیروز (یکشنبه) برای انتخاب رئیسجمهور و ۶۰۰ عضو پارلمان کشورشان برای یک دوره ۵ ساله پای صندوقهای رأی رفتند.
در انتخابات سرنوشتساز روز گذشته بیش از ۶۴ میلیون رایدهنده ترک واجد شرایط رأی دادن بودند که بیش از ۶ میلیون رأی اولی بودند. برای این انتخابات ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار رایدهنده هم در خارج از ترکیه بودند که آرای خود را تا پیش از نهم مه به صندوقها انداختند.
کار حوزههای اخذ رأی ساعت هشت صبح یکشنبه به وقت محلی (۸:۳۰ به وقت تهران) آغاز شد و رأیگیری تا ساعت ۵ عصر به وقت محلی ادامه داشت.
رایدهندگان برای انتخاب رئیسجمهوری آتی ترکیه ۳ گزینه پیش رو داشتند؛ «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهوری کنونی ترکیه، «کمال قلیچداراوغلو» نامزد مشترک ائتلاف اپوزیسیون ترکیه و «سینان اوغان» قانونگذار سابق حزب حرکت ملیگرای ترکیه.
نامزدهای ریاستجمهوری برای پیروزی در این رقابت باید به بیش از ۵۰ درصد آرا دست یابند اما نتایج آخرین نظرسنجیها حاکی از آن است که رقابت به دور دوم کشیده میشود و در آن صورت، دو هفته بعد در ۲۸ مه، دو نفر اصلی که انتظار میرود اردوغان و قلیچدار اوغلو باشند به مصاف یکدیگر میروند و این بار هر نامزدی بیشترین آرا را به دست آورد، کرسی ریاستجمهوری را در اختیار میگیرد.
در همین رابطه نظرسنجیهای پولیتیکو نیز نشان میدهد انتخابات ریاستجمهوری ترکیه به دور دوم کشیده میشود و قلیچداراوغلو با ۵۱ درصد رأی میتواند اردوغان را با ۴۹ درصد شکست دهد و به ریاستجمهوری برسد.
روزنامه قدس در صفحه نخست امروز خود با تیتر «به احترام کتاب» نوشت: رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح دیروز به مدت سه ساعت از سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب در محل مصلای تهران بازدید کردند.
رهبر معظم انقلاب در این بازدید که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز حضور داشت، در جریان تازههای نشر و کتابهای ارائه شده در نمایشگاه قرار گرفتند و همچنین با صاحبان غرفهها و ناشران به گفتوگو پرداختند.
حضرت آیتالله خامنهای در پایان بازدید از نمایشگاه بینالمللی کتاب در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، ضمن ابراز خرسندی فراوان از این بازدید، نمایشگاه کتاب را یک همایش عظیم مردمی با جنبه غالب فرهنگ، توصیف کردند و گفتند: بحمدالله در نمایشگاه کتاب نشانههای مژدهبخش و همتها و انگیزههای خوب جوانانه مشاهده میشود.
رهبر معظم انقلاب افزودند: استقبال مردم از نمایشگاه کتاب بر اساس آمارهای ارائه شده بالا و میزان کتابهای خریداری شده نیز خیلی خوب بوده است.
حضرت آیتالله خامنهای موضوع نشر کتاب در کشور را باوجود برخی زمینههای نامساعد، رو به پیشرفت خواندند و خاطرنشان کردند: عمده زمینههای نامساعد در زمینه نشر مربوط به گرانی کاغذ و در برخی موارد، نامرغوب بودن کاغذ است، البته وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی خبرهای خوبی درباره آغاز مقدمات تولید کاغذ مرغوب دادند که امیدواریم این اقدامات به شکسته شدن قیمت بالای کتاب منجر شود.
ایشان تأکید کردند: نشر، یک بخش مهم از موضوع کتابخوانی در کشور است و باید امور مربوط به آن، روان و خوب و فراگیر باشد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی افزودند: باوجود مشکلات در عرصه نشر، تعداد عناوین کتابهای چاپ شده بالاست، اما در عین حال شمارگان چاپ کتاب نسبتاً پایین است.
حضرت آیتالله خامنهای، کتاب را موضوع مهمی خواندند و تأکید کردند: فرهنگسازی کشور همواره احتیاج به کتاب دارد و باوجود گسترش فضای مجازی، کتاب همچنان در جایگاه بسیار والای خود قرار دارد.
ایشان تولید کارهای هنری و رسانهای خوب را نیازمند کتاب و مطالعه دانستند و گفتند: من همواره مردم و بهخصوص جوانان را به خواندن کتاب توصیه میکنم اما امروز تأکید ویژهای بر لزوم کتابخوانی و مطالعه برنامهسازان رسانهای، فعالان در عرصه هنری و هنرهای نمایشی و اهالی مطبوعات دارم.
کد خبر 661200منبع: ایمنا
کلیدواژه: روزنامه روزنامه ایران پیشخوان روزنامه ها روزنامه جوان روزنامه های صبح ایران روزنامه امروز روزنامه های کثیرالانتشار تحلیل روزنامه های ایران مطالعه روزنامه روزنامه های امروز کتاب كتاب و كتاب خوانی نمایشگاه کتاب تهران ترکیه انتخابات ترکیه شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق رهبر معظم انقلاب آیت الله رئیسی قلیچدار اوغلو ریاست جمهوری استان ها رئیس جمهور ساخت مسکن ارائه شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۵۲۶۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیام مشخص از بازار مسکن؛ جمعیت خانهندارها چه میگوید؟
جمعیت «فاقد مسکن ملکی»، اما متقاضی صاحبخانهشدن، براساس یک سرشماری متفاوت در سطح کشور، سنجش شد. طی ۲ سال گذشته، نزدیک به ۵میلیون خانوار برای «مسکن دولتی» در سامانه مخصوص این طرح ملی ثبتنام کردهاند و با فیلترهای دولت، محرز شده که «فاقد خانه» هستند. این میزان تقاضای انباشته، پیام مشخص از بازار مسکن دارد.
به گزارش دنیای اقتصاد، روند ثبت نام خانوارهای فاقد مسکن برای مسکن دولتی، آمار جدیدی از «خانه ندارها» را اعلام میکند. آمارهای مربوط به تعداد خانوارهای متقاضی مسکن دولتی نشان میدهد در حال حاضر، حدود ۵ میلیون خانوار فاقد مسکن ملکی در کشور وجود دارد که طی سالهای اخیر موفق به خرید مسکن از بازار نشده اند. هر چند آمار مربوط به خانوارهای فاقد مسکن ملکی و مستاجر، در کشور به مراتب بیش از این میزان (حدود دو برابر) است، اما آمارهای مربوط به روند ثبتنام متقاضیان طرح ساخت یک میلیون مسکن در سال (طرح نهضت ملی مسکن)، نشان میدهد طی دو سال اخیر حدود ۵ میلیون متقاضی فاقد مسکن شناسایی شدهاند. این متقاضیان به لحاظ یک شرط مهم این طرح، یعنی عدمبرخورداری از مسکن ملکی (نداشتن خانه)، مورد تایید دولت قرار گرفته اند. این خط کش دولتی یعنی آمار خانه ندارهای ثبت نامکننده در طرح نهضت ملی مسکن، نشاندهنده دو پیام مهم برای بازار و سیاستگذار مسکن است.
آمار اخراجیهای بازار مسکنبر اساس آمارهای موجود، از ابتدای طرح نهضت ملی مسکن تاکنون، حدود ۵ میلیون متقاضی ورود به این طرح، به عنوان جمعیت فاقد مسکن ملکی، شناسایی شده اند. در واقع این ۵ میلیون متقاضی، افرادی هستند که شرایط اولیه ورود آنها به طرح خانه سازی دولتی که نداشتن مسکن ملکی، اولین و مهمترین آنها محسوب میشود، برای دولت محرز شده است. این افراد همان خانوارهایی هستند که بعد از اتمام ثبت نامهای مسکن مهر از حدود یک دهه قبل، بهرغم آنکه متقاضی خرید مسکن بوده اند، اما به دلیل ضعف قدرت خرید و جهشهای مکرر قیمتی، موفق به خرید مسکن مطابق با سازوکارهای بازار نشده اند. با فرض اینکه تا اوایل دهه ۹۰ (مقطع زمانی اتمام ثبت نام مسکن مهر)، خانه ندارهای متقاضی مسکن دولتی در این طرح ثبت نام کردند، از زمان اتمام این ثبت نامها تاکنون (یک دهه اخیر)، به طور متوسط سالانه حدود ۵۰۰ هزار تقاضای جدید برای خانه دار شدن، موفق به خرید مسکن از بازار نشدهاند و طی دو سال اخیر همزمان با شروع ثبت نام طرح جدید خانه سازی دولتی، اقدام به ثبت نام در سامانه دولت کردهاند.
این اولین پیام از آمار خانه ندارها بر اساس تعداد ثبت نام کنندههای طرح نهضت ملی مسکن است که مالک نبودن آنها برای دولت محرز شده است. نکته معناداری که در این پیام نهفته است آن است که در همین سالها یعنی در یک دهه اخیر -فاصله اتمام ثبت نام برای مسکن مهر تا دو سال اخیر که از ثبت نام متقاضیان مسکن ملی سپری میشود- جمعیت سالانه تشکیل خانوارهای جدید ناشی از ازدواج، به همین میزان (سالانه ۵۰۰ هزار ازدواج) و حتی کمی بیشتر بوده است. این موضوع نشان میدهد عملا از اوایل دهه ۹۰ تاکنون بخش زیادی از خانوارهای جدید امکان خرید مسکن از بازار را نداشته و به محض شروع ثبت نام برای طرح نهضت ملی مسکن (ساخت سالانه یک میلیون مسکن)، اقدام به ثبت نام کرده اند. این موضوع اولین پیام از روند ثبت نام در طرح نهضت ملی مسکن است.
چرا نصف خانه ندارها منصرف شدند؟پیام دوم مربوط به ریزش نصف جمعیت خانه ندار متقاضی مسکن دولتی، از آمار متقاضیان فعال نهضت ملی مسکن است. در حالی که از ابتدای شروع این طرح-دو سال اخیر- حدود ۵ میلیون متقاضی که مالک نبودن آنها به تایید دولت رسیده است اقدام به ثبت نام کردند، اما تازهترین آمارها نشان میدهد از این تعداد تنها ۲ میلیون و ۵۰۰ متقاضی (خانوار)، به فهرست متقاضیان فعال وارد شده اند. ریزش متقاضی فعال نسبت به جمعیت خانه ندار متقاضی در واقع پیام دوم این ثبت نام هاست. اما ماجرا چیست؟
بررسیها نشان میدهد طی دو سال اخیر، معادل نصف خانوارهایی که صاحبخانه نیستند، متقاضی فعال مسکن دولتی شدهاند. یعنی تنها ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار خانوار از ۵میلیون خانوار متقاضی واجد شرایط اولیه، نسبت به تکمیل فرآیند ثبت نام و وارد شدن به مسیر پرداخت آورده نقدی، اقدام کرده اند و در فهرست «ثبت نام قطعی» تحت عنوان «متقاضی فعال» قرار گرفته اند. این ریزش متقاضیان دست کم به دو علت رخ داده است؛ اولین علت میتواند به مطلوب نبودن جانماییهای تعیین شده برای ساخت این واحدهامربوط باشد. به دلیل محدودیت در تامین زمین، بخش زیادی از واحدهایی که قرار است در قالب این طرح ساخته شوند بهخصوص در کلانشهرها، در حومه این شهرها و مناطقی که در آنها مشکلی برای تامین زمین وجود ندارد، جانمایی شده اند. این موضوع برای بخشی از جمعیت متقاضی این طرح، مطلوب نیست و منجر به انصراف آنها از ادامه راه شده است.
اما، یک علت مهم دیگر مربوط به ناتوانی مالی گروه دیگری از این متقاضیان است که بعد از اطلاع از شرایط و هزینههای مربوط به ادامه پروسه ثبت نام در طرح خانه سازی دولتی، به ناچار از ادامه راه بازمانده اند. یک شرط مهم تعیینشده در طرح نهضت ملی مسکن، توانایی تامین آورده اولیه ۴۰ میلیون تومانی و همچنین توانمندی مالی برای پرداخت اقساط ماهانه وام ۵۵۰ میلیون تومانی است.
با توجه به تازهترین برآوردها از هزینه تمامشده خانههای دولتی ساز در قالب این طرح که اخیرا از سوی بعضی مسوولان نیز اعلام شده است، متقاضیان باید علاوه بر توان بازپرداخت تسهیلات بانکی ۵۵۰ میلیون تومانی، حول و حوش ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان به عنوان سهم آورده متقاضی (به قیمت امروز) پرداخت کنند. این دو پیام از روند ثبت نامهای طرح خانه سازی دولتی (ساخت یک میلیون مسکن در سال) که هر دو مربوط به سمت تقاضای این طرح است، از سوی دیگر نشاندهنده آسیبی است که روند جهش قیمت مسکن در سالهای اخیر به تقاضای مصرفی مسکن وارد کرده است و از سوی دیگر ناموازنه بین سطح درآمدها، قدرت پس انداز و قدرت خرید خانوارها در یک دهه گذشته را نشان میدهد.
علاوه بر دورتر شدن مسیر دسترسی خانوارها به مسکن در سالهای اخیر به دلیل جهشهای مکرر قیمت واحدهای مسکونی، عدمرشد درآمد واقعی خانوارها متناسب با سطح تورم و رشد قیمت مسکن، عملا بخش زیادی از خانوارها برای خانه دار شدن از مسیر بازار، به بن بست رسیده اند. ۵ میلیون خانوار فاقد مسکن ثبت نامکننده در طرح نهضت ملی، بخشی از این خانوارها هستند که در نهایت ۲.۵ میلیون خانوار از آنها موفق به ورود به مرحله بعدی به عنوان متقاضی فعال شدند. این موضوع نشان میدهد که عوامل و متغیرهای بیرونی بازار مسکن در یک دهه گذشته چگونه دسترسی خانوارها به مسکن را تحتتاثیر قرار داده است.
اما موضوع به همین جا ختم نمیشود. آمارها نشان میدهد از این ۲.۵ میلیون خانوار هم تاکنون کمتر از ۸۰۰ هزار خانوار دارای قرارداد بانکی و تسهیلاتی هستند. در واقع، تاکنون تنها با حدود یکسوم جمعیتی که براساس ارزیابی خود توان پرداخت آورده اولیه ۴۰ میلیون تومانی را داشته اند، قرارداد بانکی و تسهیلاتی امضا شده است. بخش قابلتوجهی از این جمعیت تاکنون به طور میانگین بیش از ۴۰ میلیون تومان پرداخت کرده اند. میانگین پرداختی همه آنها زیر ۲۰۰ میلیون تومان است. این در حالی است که با برآوردهای فعلی مربوط به هزینه ساخت این واحدها به قیمت امروز، هر متقاضی باید دست کم حول و حوش ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان به عنوان آورده نقدی پرداخت کند. اختلاف بین این دو رقم نشاندهنده شرایط سختی است که در مسیر تامین نیمی از هزینه ساخت این واحدها پیش روی متقاضی و دولت قرار دارد.
۴۰۰ هزار واحد در مرحله واماما علاوه بر سمت تقاضا، از سمت عرضه نیز وضعیت چندان مطلوب نیست؛ بر اساس آمارهای شبکه بانکی تاکنون حدود ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در طرح نهضت ملی مسکن دارای قرارداد مشارکت مدنی بین بانک و سازنده است. این موضوع به این معناست که به همین تعداد، واحد مسکونی در پروسه دریافت وام بانکی قرار گرفتهاند.
در حالی که بر اساس برنامه ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی هم اکنون باید حدود دو میلیون واحد با استفاده از وام بانکی و آورده متقاضی در حال ساخت باشد. البته از آنجا که بر اساس مصوبه سال گذشته شورای پول و اعتبار وام ۵۵۰ میلیون تومانی ساخت تنها به ساخت روی زمینهای دولتی (۹۹ ساله) تعلق میگیرد و بخشی از این طرح در قالب ساخت خودمالکی مشمول این تسهیلات نیست، ممکن است بخش دیگری از این واحدها از آنجا که در مدلهای دیگری از تامین مالی قرار گرفته اند، در این آمار لحاظ نشده باشند. اما اگر ملاک تامین مالی پروژهها عملکرد شبکه بانکی باشد، در برش دو ساله، به جای دو میلیون واحد مسکونی تاکنون تنها ۴۰۰ هزار واحد در پروسه دریافت وام قرار گرفتهاند.
چالش سمت عرضه چیست؟در حالی که آمارهای مربوط به تامین زمین در طرح نهضت ملی مسکن، نشاندهنده سطح بالایی از تامین اراضی برای ساخت است، اما اینکه روند ساختوساز با اختلاف محسوس پایینتر از حجم تامین زمین است، به یک عامل مهم مربوط میشود.
این عامل مهم وجود چالش سمت عرضه در ورود به این طرح و مربوط به مسیری است که سازندهها به لحاظ تعیین قیمت ساخت به عنوان مهمترین توافق آنها با دولت، در آن قرار گرفتهاند. در برخی از قراردادهایی که نیمه سال گذشته با گروهی از انبوه سازان برای ساخت مسکن روی اراضی ۹۹ ساله دولتی بسته شد هزینه ساخت هر مترمربع مسکن زیر ۸.۵ میلیون تومان تعیین شده است.
این در حالی است که سال گذشته، کف هزینه ساخت مسکن از سوی کارشناسان بازار ساختوساز، مترمربعی ۱۰ میلیون تومان اعلام شد. همین حالا هم انبوه سازان هزینه ساخت هر مترمربع مسکن دولتی را حول و حوش ۱۵ میلیون تومان (به قیمت امروز) اعلام میکنند. این موضوع خود مهمترین عاملی است که باعث شده است تا امروز که دست کم دو سال از شروع نهضت ملی مسکن سپری میشود حجم ساختوسازها متناسب با اهداف دولت و مجلس پیش نرود. عامل مهم دیگر در این زمینه، سطح توان مالی متقاضیان در تامین آورده متناسب با پیشرفت پروژه هاست که به طور مستقیم روی فرآیند ساخت و تکمیل واحدها اثرگذار است.
آمارها نشان میدهد آورده متقاضیان نیز متناسب با آنچه باید تاکنون پرداخت میشده، تامین نشده است. این در حالی است که فرمول تعیینشده در برخی قراردادها بین سازندهها و دولت برای توافق روی افزایش هزینه ساخت متناسب با تورم، یک پارامتر اثرگذار دیگر در این زمینه است. در برخی از این قراردادها سقف تعدیل هزینه ساخت در صورت تورم و افزایش هزینه ها، حداکثر ۲۵ درصد کل مبلغ قراردادها تعیین شده است این در حالی است که در سالهای اخیر به طور متوسط تورم ساخت در هر سال بالای ۴۰ درصد بوده است. همه اینها عواملی هستند که شرایط، سرعت و روند ساخت واحدها را متناسب با برنامه ریزیهای انجامشده، تحت تاثیر قرار میدهند.